Beyrut Ulusal Müzesi; Lübnan tarihinin Kalkolitik dönemden (M.Ö. 4.000) başlayarak Tunç çağı, Fenikeliler, Hellenistik (Büyük İskender ve Seleukos), Roma, Bizans, Arap (Memlûk) ve Osmanlı dönemlerine ait eserler sergiliyor. Lübnan’ın en önemli müzesi.
Mısır mimarisinde, üç kattan oluşan müze, Abdullah El Yafi ve Damascus (Şam) caddelerinin kesiştiği köşede bulunuyor. 1920 lerde başlayan kazılardan önemli sayıda arkeolojik buluntular ortaya çıkmaya başlayınca, eserlerin sergilenmesi için bir müze binasına ihtiyaç duyulmuş ve 1930 yılında Ulusal Müze binasının inşaatına başlanmış. !937 yılında tamamlanan müze binası, 1942 yılından itibaren de Beyrut, Biblos, Sayda (Sidon), Sur (Tyre) kazılardan elde edilen eserleri, sergiler hale gelmiş. Müzede, eski eserlerin sergilenmesinin yanı sıra restorasyon ve konservasyon işlemleriyle birlikte belgeleme çalışmaları da yapılıyor. Müze, 9.00 ile 17.00 saatleri arası açık. Girişte sol tarafta, müzedeki eserlerin küçük kopyaları (replikaları) da satılan bir satış yeri var.
Giriş katında; mozaikler ve mermerden yapılmış anıtsal nitelikli eserler sergileniyor. Giriş holünde, mermerden dört büyük lahit karşılıyor ziyaretçileri. Taş işçiliğinin en güzel örneklerinden. Birinin üzerinde uzanmış bir çift bulunuyor ve gövdesinde sarhoş Cupid röliyefi var. İkinci lahitin üzerinde de uzanmış bir çift var. Gövdesine, Truva savaşını betimleyen bir röliyef işlenmiş. Diğer iki lahit, Sur kentinin nekropolis’inde bulunmuş. Her ikisinin de gövdesinde Aşil’le (Akhilleus/Achilles) ilgili röliyefler bulunuyor. Girişin sağ bölümüne, Roma ve Bizans dönemi eserleri yerleştirilmiş. Sol bölümünde ise, Fenike dönemine ait eserler yer alıyor. En önemlisi de Biblos kralı Ahiram’a ait lahit. Üzerinde, modern alfabenin öncüsü sayılan Fenike alfabesi kullanılarak yazılmış bir yazı bulunuyor. Altı minyatür taht, Venüs’ün karşılığı olan tanrıça Astarte’ye ait. Bu bölümde, Eshmoun tapınağından çıkarılan eserler de var.
Astarte, Eshmoun ve Baal; Fenike Pantheonu’nun üç önemli tanrısı. Aşk tanrıçası Astarte; Beyrut yakınlarında avlanırken, Eshmoun’u görür ve aşık olur. Eshmoun, bu durumdan rahatsız olur, kendini kötürüm eder ve ölür. Astarte, müdahale eder ve hayata bir tanrı olarak geri döndürür. Eshmoun, şifa tanrısıdır ve Yunan Pantheonundaki Asklepios’un karşılığıdır. Eshmoun tapınağı, Tanrı Eshmoun’a adanmış olan bir tapınak ve Sayda kentine yakın bir yerde bulunuyor. Buradan çıkarılan eserler, müzenin envanterinde önemli bir yer tutuyor.
Üst kat; Tarih öncesi, Tunç dönemi, Arap ve Osmanlı dönemlerine ait eserlere ayrılmış. Kalde’den gelen Demir çağına ait keramik lahit, Kalkolitik ve Geç Tunç dönemine ait keramik çömlekler de bu bölümde yer alıyor. Obsidyenden, fildişinden yapılmış objeler, altın ve gümüş den yapılmış takılar, ziynet eşyaları, balta ve vazolar, üfleme tekniği ile imal edilmiş renkli cam şişeler sergileniyor. Helenlerin, yöre halkına Fenikeliler (Phoenicians-Mor kıyafetliler) adı vermelerine neden olan mor (erguvan) renkli giysi örneği de bulunuyor. Deniz salyangozundan (mureks) elde edilen bu boya ile boyanmış kumaşlar, imparatorların ve kralların giysilerinde kullanılmış. Boya üretimi, Sayda (Sidon) ve Sur (Tyre) kentlerinde yapılıyormuş.
Alt katta, cenaze ve definle ilgili eserler bulunuyor. Bir galeriye, Sayda’da bulunmuş 31 adet Mısır benzeri insan yüzlü terrakota lahitler sıralanmış. Yüzleri görebilmek için üstlerine bir sıra ayna yerleştirilmiş. Lahitlerin bulunduğu galeri, Sur’da bulunan bir katakompun yerinden alınarak tekrar kurulduğu yere açılıyor. Katakompun duvarları, Grek Mitolojisinden canlandırmaları içeren fresklerle süslenmiş. Roma dönemine ait, M.Ö. 600-400 e tarihleniyor. Alt katın son bölümünde, Qadisha vadisinde bir mağarada bulunan üç mumyanın yanı sıra işli kıyafetler, çeşitli objeler sergileniyor. Müzenin bu bölümünde fotoğraf çekme yasağı var.
Beyrut Ulusal Müzesi; içindeki eserlerle çok etkileyici ve Lübnan tarihinin kısa bir özetini veriyor.
AYAK İZLERİM 