SEVİM VE NECDET KENT KİTAPLIĞI, CUNDA ADASI, AYVALIK

Cunda (Ali Bey) adasının giriş kısmında Ayvalık körfezine hakim bir tepe bulunmaktadır. Bu tepenin üstünde bir yel değirmeni ve hemen yanında bir şapel (chapel) bulunuyor, Agios Yannis Kilisesi.

Aslında, Fatih’in İstanbul’un fethinden az önce Cunda adasında kurulan manastırın bir parçası, Vaftizci Aziz Yahya’ya (Agios Yannis veya John The Baptist) adanmış olan Agios Yannis şapeli. Şapelin batı tarafında, manastıra un sağlayan bir yel değirmeni bulunuyormuş. Şapel’deki kitaplık 1835 yılından sonra zenginleşmeye başlamış. Kitaplık, bünyesinde barındırdığı 17. ve 18. yüzyıl kilise hukuku kitapları ile ünlenmiş. 1912 Balkan savaşı sonrası yapılan ilk mübadele anlaşması ve 1924 mübadele anlaşması ile Cunda adasında yaşanan göç sonrası şapel tahrip olmuş ve yanındaki değirmenin de sadece temelleri kalmış. Uzun süre harabe halindeki değirmen ve şapel Rahmi M. Koç tarafından restore ettirilmiş. Kitaplığın ünü ile ilişkili olarak, şapele benzer işlev kazandırmak amacıyla, Coca Cola şirketinin eski CEO’su Muhtar Kent, merhum babası Emekli Büyükelçi Necdet H. Kent’e ait 1300 den fazla kitabı bağışlamış. Kitaplığa Sevim ve Necdet Kent Kitaplığı adı verilmiş.

Sevim Kent (1918-2000); Madra Zeytinyağlarının sahibi Sezai Ömer Madra’nın kızı. 1950 yılında Necdet Kent ile evlenmiş. Ressam ve seramik sanatçısı. Necdet Kent (1911-2002), Tayland, Hindistan, İran, İsveç ve Polonya’da Büyükelçi olarak görev yapmış.

Şapel, doğu-batı yönünde uzanan dikdörtgen şeklinde bir bina. Doğu cephesinde mihrabın (altar) dışa çıkıntısı görülüyor. Kuzey ve güney duvarlarına birer kapı konulmuş, ancak güney duvarındaki kapı kullanılıyor. Çatı bir tonozla örtülmüş. İçeriyi yeterince aydınlatan kemerli pencerelerin üst bölümü sarı, yeşil, mavi ve kırmızı renkli camlarla renklendirilmiş.

İçten içe 8.42×4.29 m. ölçülerinde. Doğu duvarında mihrap bulunuyor. Mihrabın nişi Hz. Meryem ve Hz. İsa’nın freski ile süslenmiş. Freskin sağında Vaftizci Yahya’nın, solunda da Başmelek Mikael’in (Archangel Michael) freskleri yer alıyor.

Kitap rafları, altar hariç üç duvara dayalı. Şapelin ortasından kapılara doğru üç sıra halinde kitap rafları yer alıyor.

Muhtemelen restorasyon sonrası, duvarlarda tonozun başladığı yerlere dairesel formda, içlerinde Allah, Muhammed ve dört halifenin adları bulunan hat yazıları asılmış.

Duvarlarda, Ayvalık ve Cunda’nın fotoğrafları ile birlikte Sevim Kent ve Necdet kentin fotoğraf ve biyografileri de bulunuyor.

Yel değirmeni ofis olarak kullanılıyormuş. Kapalıydı ve içini fotoğraflayamadım. Ayvalık körfezine bakan tarafı teras olarak düzenlenmiş ve burada bulunan Cafe Nostalji’de kahvemi yudumlarken, manzara karşısında keyifli bir zaman geçirdim.