Tekirdağ’da, Süleymanpaşa belediyesinin sanata ve kültüre karşı ilgisi olağanüstü. Özgürlük ve Barış parkına yerleştirdiği heykeller, eski evlerin restorasyonu, genç bestekarlara verdiği destekler ve açtığı müzeler.
Müzeler; geçmişi ve bugünü geleceğe taşıyan ortamlar, bir bellek merkezi. Yaşamımızla ilgili arkeolojik, etnoğrafik ve bizi biz yapan kültürel değerlerin sergilendiği ve topluma bu bilgilerin aktarıldığı mekânlar.
Süleymanpaşa belediyesi, sanata ve kültüre olan ilgisinin bilincinde olarak, Tekirdağ’ı müzelerle donatmış. Rakoczi müzesi, Eski Tekirdağ Fotoğrafları müzesi, Namık Kemal Evi müzesi ve İbrahim Balaban müzesi.
İbrahim Balaban, resim ve edebiyat alanında çok yönlü bir kişiliğe sahip. 1921 yılında Bursa Osmangazi ilçesinin Seç köyünde dünyaya geliyor. İlkokul eğitiminden sonra, çobanlık yapıyor, tarlada ekin biçiyor. Kimi zaman taş kırıyor, ırgatlık yapıyor. 1937 yılında, kenevir yetiştiriciliği ve kaçakçılıktan cezaevine giriyor. Can sıkıntısını gidermek için, ceza evinde resim çizmeye başlıyor. Bir kız yüzünden adam öldürme suçuyla, 1942 yılında cezaevine ikinci kez giriyor. Bu defa, Bursa cezaevinde Nazım Hikmet’le tanışıyor. Hayatının dönüm noktası. İbrahim Balaban’dan 20 yaş büyük olan Nazım Hikmet, Balaban’ın portresini yapıyor. Bu sırada Balaban, Nazım’ı izliyor ve nasıl ölçüler alınarak resim yapıldığını öğreniyor. Balaban da Nazım’ın resmini yapıyor. Artık, usta ve çırak olmuşlardır. Balaban; resmin yanı sıra sosyoloji, ekonomi politik, felsefe, edebiyat da öğrenmeye başlamıştır, Nazım’dan. Nazım, Balaban’a kara kalemden yağlı boyaya geçmesini söyler. Cezaevine röportaja gelenlere Nazım, Balaban’dan ve yaptığı resimlerden bahseder. Böylece, dışarıda da tanınmaya başlar, Balaban. Bir süre sonra Nazım Hikmet, Balaban’ın ”Şair Baba”sıdır, artık. 1950 yılında, genel af kapsamında Bursa cezaevinden salıverilirler. Nazım, İstanbul’dadır. Balaban resimlerini toplar, Şair Baba’sı Nazım’ın yanına gider ve 6 ay kadar Şair Baba’sının evinde kalır. Resimleri, Nazım’ın annesinin evine asılır. Balaban; Şair Baba’sı için ”Nazım, gerçekten de büyük bir adamdı. Beni kültürle donattı, ressamlığa yöneltti. Bir güneşti ve ben o güneşin içinden doğdum. Bence, onun gibi insanlar, bu dünyaya kolay kolay gelmez” der.
İbrahim Balaban, kırsal kesimin adamıdır. Resimlerinde, kırsal yaşamdan kesitler vardır ve bu kesitlerde bizzat bulunmuş, tarla sürmüş, orak biçmiş, hayvan gütmüş. Bir taraftan yaşamından kesitler sunarken, gördüğü haksız uygulamalara karşı tepkisini, isyanını ortaya koyan temalara değinmiş. Bir dışa vurumcu yaklaşımı var. Anadolu halk hikâyelerinden fırlamış gibi karakterler, köyden kente göç, düşsel bir kurgu, canlı renkler. Tarzını kendi yaratmış, bu konuda Nazım’ın bir yönlendirmesi yok. İlk sergisini, 1953 yılında Fransız Kültür Merkezi’nde açmış. Daha sonraki yıllarda, çok sayıda yurt içi ve yurt dışı sergileri var.
Edebi çalışmaları, Forum ve İmece dergilerinde yayımlanır. Balaban; İz, Şair Baba ve Damdakiler, İzdüşümü, Nazım Hikmet ve Biz, Tahliyeci Yusuf, Nazım Hikmet’le Yedi Yıl adlı kitaplarında, kendine özgü bir anlatımla, sanata ait düşüncelerini ifade eder. Bu arada, sanatını anlatırken, kendini resme yönlendiren Nazım Hikmet’in cezaevi yıllarından da kesitler sunar.
İbrahim Balaban, Nazım Hikmet’in bazı şiirlerinin resmini yapmış, Nazım Hikmet de, İbrahim Balaban ve bazı resimler için şiir yazmış. Mapushane kapısı ve Bahar adlı tablolarına yazdığı şiirlerinden kısa bölümler:
MAHPUSHANE KAPISI
Altı kadın vardı demir kapının önünde
Beşi toprağa oturmuş, ayakta biri
Sekiz çocuk vardı demir kapının önünde
Besbelli henüz öğrenmemişler gülümsemeyi
Altı kadın vardı demir kapının önünde
Ayakları sabırlı, ellerinde keder
Sekiz çocuk vardı demir kapının önünde
Biri kavuşturmuş avuçlarını
Bir jandarma vardı demir kapının önünde
Ne dost, ne düşman, nöbet uzun, hava sıcak
Bir beygir vardı demir kapının önünde
Neredeyse ağlayacak
Bir köpek vardı demir kapının önünde
Burnu kara, tüyü sarı
Kamış sepetlerde yeşil biber vardı
Torbalarda kömür, heybelerde soğan sarımsak
Altı kadın vardı demir kapının önünde
Ve demir kapının ardında beş yüz erkek vardı efendim
Altı kadından biri sen değildin ama
Beş yüz erkekten biri bendim
BAHAR
İşte seyreyle gözüm, hünerini Balaban’ın. İşte şafak vakti, Mayıs ayındayız. İşte aydınlık: akıllı, cesur, taze, diri, insafsız. İşte bulut: Kaymak gibi lüle lüle. İşte dağlar: hem de mavi, hem de serin. İşte sabah seyranı tilkilerin: uzun kuyruklarında ışık, sivri burunlarında telaşları.
İbrahim Balaban Müzesi; Tekirdağ’ın Süleymanpaşa ilçesi, Ertuğrul mahallesi, Sefa sokakta bulunan iki katlı eski bir Tekirdağ evinde, 8 Ekim 2018 tarihinde açılmış. Balaban’ın müzeye bağışladığı resimlerinden ve fotoğraflardan oluşan bir koleksiyon, sergileniyor
Süleymanpaşa belediyesini; İbrahim Balaban gibi Türk Resim Sanatındaki bir değerin eserlerinden oluşan bu müzeyi Tekirdağ’da açmasından duyduğum mutluluğumu ifade ederek, kutluyorum.
AYAK İZLERİM 
Danyal Bey, bu yazınızı da okuduk ve çok beğendik. Fotoğrafları da çok beğendik. Hayat sürprizlerle dolu. En azından benim için öyle oldu. Ressam İbrahim Balaban ın da mekanı cennet olsun.
BeğenLiked by 2 people